ศ.พิเศษ ธงทอง จันทรางศุ กรรมการพิพิธภัณฑ์ฯกล่าวรายงาน ดร.เตช บุนนาค ประธาน ในพิธีเปิดนิทรรศการ "รอยสยามบนแผ่นฟิล์มพระปกเกล้า"
วันพุธที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2553 เวลา 13.30 น.
ณ ห้องโถง อาคารรำไพพรรณี ชั้น 6 พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
เรียน ท่านผู้บริหารสถาบันพระปกเกล้า คณะกรรมการพิพิธภัณฑ์ฯ และท่านผู้มีเกียรติทุกท่าน
ผมรู้สึกเป็นเกียรติอย่างสูงที่ได้รับเชิญให้มาเปิดนิทรรศการ "รอยสยามบนแผ่นฟิล์มพระปกเกล้าฯ"ในวันนี้
วันพุธที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2553 เวลา 13.30 น.
ณ ห้องโถง อาคารรำไพพรรณี ชั้น 6 พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
เรียน ท่านผู้บริหารสถาบันพระปกเกล้า คณะกรรมการพิพิธภัณฑ์ฯ และท่านผู้มีเกียรติทุกท่าน
ผมรู้สึกเป็นเกียรติอย่างสูงที่ได้รับเชิญให้มาเปิดนิทรรศการ "รอยสยามบนแผ่นฟิล์มพระปกเกล้าฯ"ในวันนี้
เมื่อปีพ.ศ. 2519 ขณะที่ผมเป็นกรรมการสยามสมาคมในพระบรมราชูปถัมภ์ สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 7 พระองค์อุปถัมภ์พระองค์หนึ่งของสยามสมาคมฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สยามสมาคมฯขอพระราชทานยืมฟิล์มภาพยนตร์เพื่อนำไปฉายที่สมาคมฯ เนื่องในโอกาสที่สมาคมฯจัดงานฉลอง 72 ปีของการสถาปนาในปีนั้น ทั้งนี้ฯ พระกรุณาธิคุณดังกล่าวสืบเมื่องมาจากการที่ ม.ร.ว.ปิ่มสาย อมระนันท์ เป็นเลขานุการสยามสมาคมฯ ม.ร.ว.ปิ่มสาย (สวัสดิวัตน์) อมระนันท์
เป็นใคร ผมคงจะไม่ต้องอธิบายเพราะสามารถหาข้อมูลได้ในพิพิธภัณฑ์นี้เอง
หลังจากนั้น ภาพยนตร์ในพระองค์ชุดดังกล่าวก็อยู่ในความดูแลของสยามสมาคมฯ จะว่าดูแลก็คงจะไม่ถูกต้องเสียทีเดียว ควรจะพูดว่าเก็บไว้ที่สยามสมาคมฯจะดีกว่า เพราะมีเพียงผู้เดียวที่ไปดูแลคือ อาจารย์โดม สุขวงศ์ ซึ่งรักภาพยนตร์ไทยเป็นชีวิตจิตใจและสละเวลาไปสยามสมาคมฯเพื่อกรอฟิล์มภาพยนต์ไม่ให้ละลายแล้วติดกันจนจะฉายไม่ได้อีก จนกระทั่งเมื่อปีพ.ศ. 2526 แผนกวิชาการถ่ายภาพและภาพยนตร์ สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตเทคนิคกรุงเทพฯจัดตั้งโครงการอนุรักษ์ภาพยนตร์ในประเทศไทยขึ้น และขอรับฟิล์มภาพยนตร์ชุดนั้นจากสยามสมาคมฯ เพื่อนำไปดำเนินการอนุรักษ์ ซึ่งต่อมาได้มีการย้ายไปอนุรักษ์ต่อที่หอภาพยนตร์แห่งชาติ เมื่อธันวาคม 2549 ในกรณีหลังนี้ผมได้มีส่วนเกี่ยวข้องในฐานะรองนายกอาวุโสของสยามสมาคมฯ ในการประสานงานระหว่างสยามสมาคมฯกับสถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขตเทคนิคกรุงเทพฯ เพื่อย้ายฟิล์มภาพยนตร์ชุดนั้นไปยังหอภาพยนตร์แห่งชาติ ซึ่งสำเร็จลุล่วงด้วยดีไปได้ก็ด้วยความช่วยเหลือติดตามอย่างใกล้ชิดโดยคุณอวยพร เกิดช่วย ผู้จัดการสยามสมาคมฯในขณะนั้น
ต่อมาในปี พ.ศ. 2553 พิพิธภัณฑ์ฯได้รับภาพยนตร์ส่วนพระองค์ในรัชกาลที่ 7 ซึ่งได้รับการอนุรักษ์แล้วจากหอภาพยนตร์แห่งชาติจำนวนหนึ่งจากโครงการอนุรักษ์ฟิล์มภาพยนตร์ที่สถาบันพระปกเกล้าให้ทุนสนับสนุนงบประมาณในการอนุรักษ์ 40 เรื่อง ทางคณะอนุกรรมการวิชาการพิพิธภัณฑ์ฯจึงเห็นชอบให้จัดนิทรรศการขึ้นเพื่อเผยแพร่พระราชประวัติและพระราชจริยวัตรด้านการถ่ายทำภาพยนตร์ในรัชกาลที่ 7 เพราะไม่เพียงแต่จะบันทึกเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าเท่านั้น หากยังแสดงให้เห็นถึงพระปรีชาสามารถและความสนพระทัยในความเป็นอยู่ของราษฎรรวมถึงศิลปวิทยาการทางสังคมและศิลปวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้งอีกด้วย